E-Atık (Elektronik Atıklar)
E-Atık (Elektronik Atık) ya da İngilizce adıyla WEEE (Waste Electrical and Electronic Equipment), içerisinde bir veya birden fazla elektrik iletim elemanı bulunduran, kullanım ömrünü tamamlamış ürünlere verilen addır.
www.e-atik.com adresi elektronik atıkların geri dönüştürülerek tekrar kullanıma sunuluşunu anlatan ve bu konularla ilgili olan duyuruları yayınlayan bir sitedir.
Elektrik - Elektronik ürünleri ömürlerini tamamladıktan sonra elektronik atıklar kategorisinde değerlendirilen ürünler haline gelirler. Bu yazıda elektronik atık kavramından ve çeşitlerinden bahsedeceğiz. Çevreye yada sağlığa zararları var mıdır bu gibi maddeleri detaylı inceleyeceğiz.
Elektronik Atık Nedir
Elektronik atıklar; kullanım ömürlerini tamamlamış, tamir masrafı kendi masrafını geçen, tamir edilme şansı bulunmayan, belirli parçaları ağır hasar görmüş elektronik ürünlerin tamamına verilen genel addır. Farkında olmadan bilinçsiz bir şekilde pek çoğumuz bozulan elektronik ürünlerimizi doğrudan çöpe atarız. Halbuki bu ürünlerin içerisinde yer alan devrelerde pek çok parça bulunmaktadır. Bunların bazıları geri dönüşümle ekonomiye kazandırılabilir.
Başka bir perspektiften bakacak olursak bu devrelerin içerisinde pek çok çevreye zararlı madde bulunabilmektedir. Olası bir toprağa yada suya karışma halinde çevreye zarar verme ihtimali bulunan elektronik atıklar da mevcuttur. Bu nedenlerden ötürü elektronik atıkları ayırmak ve doğrudan çöpe atmamak önemli hale gelmiştir.
Elektronik Atıklar Nelerdir
Elektronik atıklar fark etmesek de hepimizin çevresinde bulunmaktadır. Herkes en azından bir kez böyle bir atık ürüne sahip olmuştur.
Büyük ev eşyaları (Beyaz eşyalar vs.)
Küçük ev aletleri (Mutfak robotları vb.)
Bilişim ve telekomünikasyon ekipmanları
Tüketici ekipmanları
Aydınlatma ekipmanları
Elektrikli ve elektronik aletler (büyük ve sabit sanayi aletleri hariç olmak üzere)
Oyuncaklar, eğlence ve spor ekipmanları
Tıbbi cihazlar
İzleme ve kontrol aletleri
Otomatlar
Bu tarz örnekleri gittikçe arttırmak mümkün. Görüldüğü gibi mutfaktaki beyaz eşyalardan cebimizdeki telefona, kullandığımız matkaptan salonumuzdaki lambaya hepsi birer elektronik atık adayıdır.
Atıklar Ne Barındırır
Elektronik Atıklar dendiğinde akla nelerin geldiğinden bahsettik ancak bu ürünler tehlikeli hale getiren yada geri dönüştürülme ihtiyacı barındıran bazı materyaller bulunmaktadır. Bu devreler her zaman sağlığa yada çevreye zarar vermek zorunda değildir. Çoğu zaman kazanç elde edilmesi amacıyla geri dönüştürülürler ve güzel karlar elde edilmesini sağlarlar.
- Değerli Metaller (Devreler üzerlerinde altın, gümüş, bakır, alüminyum vb. değerli metaleri barındırabilirler.)
- Tehlikeli Metaller (Cıva, berilyum vb.)
- Halojenler
- Plastikler
Bu materyaller atıkların ayrıştırılmasının başlıca nedenleridir. Bazıları kar amaçlı bazıları ise çevreyi korumak amacıyla atık halde toplanırlar.